Raportowanie ESG – co nowego w 2025 i jak się do tego przygotować?

Czy Twoja firma jest gotowa na nowe obowiązki, które od 2025 roku obejmują coraz szersze grono przedsiębiorstw? ESG przestaje być modnym hasłem, a staje się realnym wymogiem prawnym, od którego zależy wiarygodność i konkurencyjność biznesu. Raportowanie ESG 2025 to nie tylko kolejny formalny obowiązek – to wyzwanie, które może stać się szansą na rozwój i zdobycie przewagi na rynku.

Raportowanie ESG od 2025 roku staje się istotnym elementem sprawozdawczości dla wielu polskich przedsiębiorstw, ponieważ przepisy wynikające z unijnych dyrektyw oraz nowelizacji ustawy o rachunkowości nakładają na firmy obowiązek ujawniania danych dotyczących ich wpływu na środowisko, społeczeństwo i ład korporacyjny.

Zmiana ta ma na celu zwiększenie przejrzystości działalności gospodarczej i ułatwienie inwestorom podejmowania świadomych decyzji. Obowiązek raportowania obejmuje najpierw największe podmioty, ale w kolejnych latach stopniowo będzie rozszerzany również na średnie i mniejsze firmy.

ESG to skrót od trzech filarów, które definiują odpowiedzialność i zrównoważony rozwój w biznesie: środowiska (ang. enviroment), społeczeństwa (ang. society) i ładu korporacyjnego (ang. corporate governance).

Oznacza to analizę działań firmy pod kątem emisji gazów cieplarnianych, gospodarki odpadami czy zużycia energii, ale również ocenę relacji z pracownikami, klientami i partnerami biznesowymi. Ważnym elementem jest także przejrzystość w procesach zarządzania, etyka prowadzenia działalności oraz przeciwdziałanie nadużyciom.

Sprawozdawczość niefinansowa obejmuje dane, które nie mają charakteru stricte finansowego, takie jak polityka zatrudnienia, działania w zakresie ochrony środowiska czy etyka biznesowa. Raportowanie ESG jest bardziej rozbudowane, ponieważ opiera się na konkretnych wskaźnikach i standardach międzynarodowych, które pozwalają porównać różne podmioty i ocenić ich wpływ na otoczenie w sposób mierzalny.

Różnica polega więc na poziomie szczegółowości i standaryzacji – ESG wymaga danych twardych i policzalnych, a nie tylko opisowych informacji. Obie formy sprawozdawczości są jednak ze sobą ściśle powiązane, bo raportowanie ESG rozwija i uszczegóławia sprawozdawczość niefinansową, tworząc z niej narzędzie realnej oceny odpowiedzialności i zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstwa.

Nowe regulacje dotyczące raportowania ESG nie dotyczą wyłącznie największych korporacji. Stopniowo obejmują także coraz szersze grono przedsiębiorstw działających w Polsce. Ustawodawca wprowadził jasne kryteria, które pozwalają określić, od jakiej wielkości i rodzaju działalności pojawia się obowiązek sprawozdawczy.

Obowiązek raportowania ESG 2025 został zaprojektowany tak, aby w pierwszej kolejności objąć największe podmioty o istotnym wpływie na rynek i środowisko. Duże spółki, które przekraczają określone limity zatrudnienia, przychodów czy sumy bilansowej, zostały objęte obowiązkiem raportowania już od tego roku.

W kolejnych etapach dołączą do nich również spółki średniej wielkości. Choć nie mają one  tak rozbudowanej struktury jak korporacje, to jednak odgrywają kluczową rolę w gospodarce i coraz częściej współpracują z partnerami wymagającymi standardów ESG.

Mniejsze firmy, takie jak mikro i małe przedsiębiorstwa, co do zasady są zwolnione z raportowania. Nie oznacza to jednak, że temat ESG ich nie dotyczy. Coraz częściej klienci i kontrahenci oczekują od swoich partnerów informacji o zrównoważonym rozwoju. Banki czy inwestorzy uzależniają finansowanie od zgodności z zasadami ESG. Oznacza to, że nawet mikrofirmy mogą być pośrednio zmuszone do wdrażania standardów raportowania, jeśli chcą pozostać konkurencyjne.

Średnie i duże przedsiębiorstwa muszą natomiast liczyć się z tym, że raportowanie ESG stanie się dla nich elementem stałej sprawozdawczości. Nowe przepisy jasno wskazują, że brak przygotowania na ten obowiązek może oznaczać trudności w relacjach z partnerami biznesowymi, a w przyszłości także sankcje administracyjne.

Szczególną uwagę zwraca się na branże o wysokim wpływie środowiskowym. Sektor energetyczny, przemysł ciężki czy transport generują znaczne emisje. Właśnie dlatego w ich przypadku raportowanie ESG 2025 ma największe znaczenie dla przejrzystości działań i planów ograniczania śladu węglowego. Firmy działające w tych obszarach muszą przygotować szczegółowe dane, ponieważ są one bardzo ważne w ocenie zrównoważonego rozwoju.

Nie mniej istotne są branże związane z finansami oraz usługami profesjonalnymi. Instytucje finansowe, banki i fundusze inwestycyjne już dziś wymagają od swoich klientów informacji dotyczących ESG, ponieważ same podlegają ścisłym regulacjom. Oznacza to, że nawet mniejsze podmioty współpracujące z tym sektorem odczują presję, by przygotować się do raportowania.

Wdrażanie raportowania ESG w Polsce odbywa się etapami, zgodnie z unijną dyrektywą CSRD. Od stycznia 2025 roku obowiązek objął największe jednostki zainteresowania publicznego, w tym banki, ubezpieczycieli oraz spółki notowane na giełdzie, które już wcześniej były zobowiązane do składania raportów niefinansowych.

Kolejny krok nastąpi w 2026 roku, kiedy dołączą wszystkie duże przedsiębiorstwa przekraczające progi zatrudnienia, przychodów i sumy bilansowej, nawet jeśli nie są notowane na rynku regulowanym.

Od 2027 roku raportowanie ESG obejmie także średnie firmy, które spełniają dwa z trzech kryteriów dotyczących wielkości. W kolejnych latach przepisy będą stopniowo rozszerzane, tak aby objąć coraz większą część rynku i zapewnić spójność danych na poziomie całej Unii Europejskiej.

Harmonogram ten jasno pokazuje, że przedsiębiorstwa, które jeszcze nie podlegają obowiązkowi, powinny już teraz rozpocząć przygotowania – raportowanie ESG to proces, którego wdrożenie wymaga czasu i dobrze zaplanowanej strategii.

Od stycznia 2025 roku raportowanie ESG w Polsce stało się integralną częścią ustawy o rachunkowości, a nie jedynie dodatkiem do unijnych regulacji. Oznacza to, że przedsiębiorstwa muszą traktować dane niefinansowe na równi z finansowymi, a ich sprawozdania podlegają tym samym rygorom rzetelności i weryfikacji. Nowelizacja jasno wskazuje, że raportowanie ESG 2025 nie jest opcją, ale obowiązkiem, który wpływa na ocenę przejrzystości i wiarygodności firmy na rynku.

Początek 2025 roku przyniósł firmom konkretne zmiany. Do ustawy o rachunkowości wprowadzono obowiązek sporządzania raportów ESG w ujednoliconej strukturze, zgodnej z europejskimi standardami ESRS. Przedsiębiorstwa objęte regulacją muszą ujawniać nie tylko dane o wynikach finansowych, ale również szczegółowe informacje na temat emisji gazów cieplarnianych, polityki wobec pracowników czy działań na rzecz ładu korporacyjnego.

Co istotne, raporty ESG stały się częścią sprawozdania z działalności, co oznacza, że nie można ich traktować jako odrębnego dokumentu publikowanego okazjonalnie. Raportowanie ESG 2025 wiąże się z większą odpowiedzialnością zarządów, które od tej pory ponoszą prawną odpowiedzialność za jakość i kompletność przekazywanych danych.

Raportowanie ESG nie istnieje w próżni – jest bezpośrednio powiązane z pełną księgowością i audytem finansowym. Dane niefinansowe muszą być opracowywane w spójny sposób, aby możliwa była ich weryfikacja przez biegłych rewidentów. Audyt obejmuje już nie tylko liczby, ale również polityki, strategie i procesy, które mają realny wpływ na środowisko, społeczeństwo i ład korporacyjny.

Dla przedsiębiorstw oznacza to konieczność wdrożenia nowych procedur kontrolnych, a dla księgowych – poszerzenie roli o analizę i interpretację danych ESG. W praktyce raportowanie ESG 2025 staje się kolejnym elementem, który decyduje o wiarygodności firmy w oczach inwestorów, kontrahentów i instytucji finansowych.

Przygotowanie firmy do raportowania ESG wymaga przemyślanej strategii i wdrożenia odpowiednich procedur. Ważne jest zarówno zrozumienie własnych procesów biznesowych, jak i zebranie danych, które pozwolą rzetelnie ocenić wpływ firmy na środowisko, społeczeństwo i ład korporacyjny. Dobre przygotowanie ułatwia późniejsze raportowanie ESG i minimalizuje ryzyko nieścisłości w sprawozdaniach.

Pierwszym krokiem w procesie przygotowania raportu ESG jest dokładna analiza danych i identyfikacja obszarów największego ryzyka. Trzeba sprawdzić, jakie informacje firma już gromadzi, które procesy generują wpływ środowiskowy lub społeczny, i gdzie istnieje ryzyko niezgodności z wymogami prawnymi.

Kolejnym etapem jest wdrożenie systemu, który pozwoli na regularne i rzetelne gromadzenie danych ESG. Warto zautomatyzować procesy tam, gdzie to możliwe, aby ograniczyć błędy ludzkie i zapewnić spójność danych w całej organizacji. System powinien umożliwiać łatwe generowanie informacji potrzebnych do raportu oraz śledzenie postępów w realizacji celów ESG.

Księgowa i dział finansowy odgrywają bardzo ważną rolę w przygotowaniu i weryfikacji raportów ESG. To oni dbają, aby wszystkie dane były rzetelne, spójne i zgodne z wymogami ustawy o rachunkowości. Profesjonalne wsparcie biura księgowego, pozwala nie tylko prawidłowo przygotować raport, ale też zoptymalizować procesy gromadzenia i analizowania danych.

Skorzystajcie z naszego doświadczenia – formularz kontaktowy jest dostępny na naszej stronie, aby móc umówić się na konsultację i otrzymać wsparcie w całym procesie raportowania ESG.

Przy ESG łatwo popełnić błędy, które mogą obniżyć wiarygodność raportu i wpłynąć na reputację firmy. Znajomość najczęstszych pułapek pozwala przygotować rzetelne sprawozdanie i sprawić, że raportowanie ESG stanie się realnym narzędziem zarządzania.

Jednym z najczęstszych błędów jest brak spójnych i porównywalnych danych w czasie. Firmy często gromadzą informacje w różnych działach, co prowadzi do niespójności i utrudnia rzetelną analizę.

Raportowanie ESG wymaga jednolitej metodologii zbierania danych oraz regularnych aktualizacji, aby wszystkie wskaźniki były miarodajne. Brak spójności może też skutkować niejasnościami dla inwestorów i interesariuszy, co obniża wartość raportu.

Często firmy koncentrują się jedynie na aspektach finansowych lub minimalnym zakresie środowiskowym, ignorując kwestie społeczne lub ładu korporacyjnego. Takie podejście sprawia, że raport nie odzwierciedla pełnego wpływu działalności przedsiębiorstwa.

Raportowanie ESG powinno obejmować zarówno oddziaływanie na środowisko, jak i na pracowników, społeczność lokalną oraz praktyki zarządcze, aby był kompletny i wartościowy. Pominięcie tych elementów może skutkować ryzykiem wizerunkowym i prawnym.

Błąd polegający na tworzeniu raportu wyłącznie w celu spełnienia wymogów formalnych sprawia, że dokument nie wspiera strategicznych decyzji firmy. Raportowanie ESG powinno stać się narzędziem do monitorowania postępów, identyfikacji obszarów wymagających poprawy i planowania działań proekologicznych oraz społecznych. Traktowanie raportu jako obowiązku zamiast źródła wiedzy ogranicza jego potencjał i utrudnia podejmowanie świadomych decyzji biznesowych.

Prawidłowe raportowanie ESG przekształca obowiązek formalny w wartość dodaną dla firmy, wpływając na relacje z rynkiem i partnerami. Dobrze przygotowany raport to element strategii, który może realnie poprawić pozycję konkurencyjną przedsiębiorstwa.

Rzetelne raportowanie ESG buduje wiarygodność firmy w oczach klientów i dostawców, pokazując konkretne działania zamiast ogólników. Przejrzystość w kwestiach środowiskowych i społecznych ułatwia negocjacje z kontrahentami oraz redukuje ryzyko reputacyjne w sytuacjach kryzysowych. W efekcie przedsiębiorstwo postrzegane jako odpowiedzialne zyskuje przewagę przy pozyskiwaniu długoterminowych partnerstw i umów.

Instytucje finansowe coraz częściej uwzględniają kryteria ESG przy ocenie wniosków kredytowych i inwestycyjnych, a publiczne programy wsparcia preferują projekty zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju. Kompletny i przejrzysty raport ułatwia udokumentowanie zgodności projektów z wymogami programów dotacyjnych i warunkami finansowania. Dzięki temu przedsiębiorstwo może uzyskać korzystniejsze warunki kredytowe lub szybciej spełnić kryteria ocen komisji grantowych.

Inwestowanie w systemy raportowania już dziś ułatwia adaptację do kolejnych wymogów prawnych i standardów europejskich, które będą się stopniowo zaostrzać. Firmy, które wdrożą procesy gromadzenia i weryfikacji danych wcześniej, unikną późniejszych kosztów naprawczych i presji terminowej. Taka proaktywność sprawia, że zmiany regulacyjne stają się elementem rozwoju, a nie czynnikiem destabilizującym działalność.

Zmiany prawne pokazują, że raportowanie ESG, to element organizacji działalności. Wymaga on rzetelnych danych, jasno zdefiniowanych procedur i przygotowania do weryfikacji. Przygotowanie zaczyna się od analizy ryzyk i porządku w danych, dalej idzie wdrożenie systemu zbierania informacji, a kończy na uczciwym, mierzalnym raporcie, który ma wartość dla firmy i jej partnerów.

Jeśli chcesz przygotować swoją firmę do raportowania ESG  – skontaktuj się z naszym biurem rachunkowym. Pomożemy Ci uporządkować dane i przejść przez proces krok po kroku.

Zachęcamy do odwiedzenia naszych portalów społecznościowych – Facebooka oraz Instagrama, gdzie regularnie publikujemy krótkie poradniki księgowe. Tam trafiają szybkie check-listy, praktyczne wskazówki i informacje o zmianach prawnych, które warto znać tu i teraz.

Zapraszamy także do odwiedzenia innych poradników dostępnych na naszej stronie, gdzie są dostępne najważniejsze wskazówki i porady krok po kroku, które ułatwią Ci prowadzenie księgowości i zarządzanie finansami.

Aby być z nami na bieżąco, zachęcamy również do zajrzenia na naszego bloga!